กราฟิกแสดงความนิยมของ Film Genre หรือตระกูลภาพยนตร์ ตั้งแต่ ค.ศ. 1910-2021 รวบรวมข้อมูลโดย Bo McCready ปัจจุบันทำงานทางด้าน Data Analytics Developer – People ให้ Apple และเป็น Tableau Public Ambassador เชี่ยวชาญทางด้านการพัฒนา Tableau ซึ่งเป็นโปรแกรมสำหรับการวิเคราะห์ข้อมูล ที่ทำหน้าที่แปลงข้อมูล (Data) ให้เป็นภาพ (Visualization)
กราฟิกนี้แสดงความนิยมตระกูลภาพยนตร์ในช่วงเวลาหนึ่ง โดยแสดงเป็นเปอร์เซ็นต์ของภาพยนตร์ทั้งหมดที่ออกฉายในปีนั้น ด้วยตระกูลที่ถูกระบุบน IMDB (The Internet Movie Database) แต่ละตระกูลมีช่วงแกนเดียวกันตั้งแต่ 0-40% ซึ่งในกราฟ มีทั้งหมด 12 ตระกูล คือ Action (ภาพยนตร์แอคชั่น), War (ภาพยนตร์สงคราม), Romance (ภาพยนตร์โรแมนติก), Musicals (ภาพยนตร์เพลง), Horror (ภาพยนตร์สยองขวัญ), Western (ภาพยนตร์คาวบอยตะวันตก), Thriller (ภาพยนตร์เขย่าขวัญ), Sci-Fi (ภาพยนตร์วิทยาศาสตร์), Crime (ภาพยนตร์อาชญากรรม), Comady (ภาพยนตร์ตลก), Documentary (ภาพยนตร์สารคดี) และ Fantasy (ภาพยนตร์ผสมจินตนาการ)
จาก 100 กว่าปีที่ผ่านมา จะเห็นกราฟที่ขึ้น-ลง แตกต่างกันตามแต่ละตระกูล เห็นได้ชัดว่าคะแนนความนิยมภาพยนตร์สารคดีเพิ่มขึ้นสูงในช่วง 30 ปีหลังที่ผ่านมา สวนทางกับภาพยนตร์ Western, Musicals และภาพยนตร์สงครามในปัจจุบันที่ความนิยมน้อยลง โดยเฉพาะภาพยนตร์ Western ในขณะที่ภาพยนตร์ Thriller และภาพยนตร์สยองขวัญ กระแสความนิยมได้เพิ่มขึ้นเรื่อยๆ ส่วนภาพยนตร์ Fantasy, Sci-Fi มีความนิยมเพิ่มขึ้นเล็กน้อย และตระกูลภาพยนตร์อื่นๆ ที่จะมีกราฟขึ้น-ลงแตกต่างกันตามกาลเวลา อย่างเช่น ภาพยนตร์ตลกที่ได้รับความนิยมสูงมาตลอด แต่กราฟมีความคงที่อยู่สักระยะหนึ่ง และมีแนวโน้มลดลงเล็กน้อย
แม้ในกราฟิกนี้ที่รวบรวมข้อมูลโดย Bo McCready จะแบ่งตระกูลภาพยนตร์ได้ทั้งหมด 12 ตระกูล แต่รายละเอียดของตระกูลภาพยนตร์มีหลากหลายมิติที่ทับซ้อนกันมากกว่าแค่นิยามเดียว มากกว่าจะมีแค่เพียง 12 ตระกูลภาพยนตร์นี้
เข้าใจทฤษฎี ‘Film Genre’
ทฤษฎีความรู้เรื่อง Film Genre (ออกเสียงแบบอเมริกัน: ฟิล์ม ฌอนเรอะ, ออกเสียงแบบบริติช: ฟิล์ม ฌองเรอะ) หรือตระกูลภาพยนตร์ เดิมตั้งต้นมาจากความรู้ทางด้านวรรณคดี-วรรณกรรม เพราะเป็นสิ่งที่เกิดขึ้นก่อนภาพยนตร์ ซึ่งแบ่งได้จากหลากหลายเกณฑ์ หลากหลายรูปแบบตามตำรา มุมมองที่แตกต่างกันออกไป ตามการรับรู้ที่เปลี่ยนแปลงของยุคสมัย เช่น บทบาทของนักวิชาการ ผู้ชม ผู้ผลิตภาพยนตร์ ผู้จัดจำหน่าย นักวิจารณ์ และบทบาทอื่นๆ การแบ่งตระกูลภาพยนตร์จึงไม่ใช่สิ่งที่แบ่งออกจากกันสมบูรณ์แบบตลอดไป และไม่ถือว่าเป็นสิ่งที่โต้แย้งไม่ได้ ยกตัวอย่างเช่น ภาพยนตร์ตลก อาจสามารถอยู่ในภาพยนตร์สงครามได้
จากหนังสือ Film/genre ของ Rick Altman 1999 ได้อธิบายลักษณะทั่วไปของตระกูลภาพยนตร์ดังนี้
- ตระกูลภาพยนตร์ในฐานะพิมพ์เขียว เพราะว่าเป็นตัวกำหนดรูปแบบ สูตรในการทำภาพยนตร์ ของอุตสาหกรรมภาพยนตร์ (เนื่องจากภาพยนตร์มองได้หลายมิติ ภาพยนตร์เป็นเทคโนโลยี, ภาพยนตร์เป็นศิลปะ, ภาพยนตร์เป็นปฏิบัติการทางสังคมและวัฒนธรรม อีกทั้งภาพยนตร์ยังมีสถานะอุตสาหกรรม ซึ่งเป็นสินค้า ดังนั้นตระกูลภาพยนตร์จึงช่วยแบ่งประเภทสำหรับผู้สร้างเอง และผู้จัดนำหน่าย) (• Genre as blueprint, as a formula that precedes, programs and patterns industry production; • Genre as structure, as the formal framework on which individual films are founded;)
- ตระกูลภาพยนตร์ในฐานะที่เป็นฉลาก เป็นสิ่งที่ภาพยนตร์ใช้ในการสื่อสารกับคนที่จัดจำหน่าย เช่น โรงภาพยนตร์ สตรีมมิ่งต่างๆ (• Genre as label, as the name of a category central to the decisions and communications of distributors and exhibitors;)
- ตระกูลภาพยนตร์ในฐานะสัญญา ข้อตกลงระหว่างคนสร้างกับผู้ชม ในการรับรู้ตระกูลภาพยนตร์นั้นๆ ( • Genre as contract, as the viewing position required by each genre film of its audience;)
ดังนั้น การแบ่งตระกูลภาพยนตร์จึงไม่ใช่เรื่องง่าย และอยู่ในฐานะที่หลากหลาย มุมมองตระกูลภาพยนตร์ของนักวิชาการ ผู้ชม ผู้ผลิตภาพยนตร์ ผู้จัดจำหน่าย นักวิจารณ์ และบทบาทอื่นๆ ตั้งแต่อดีตจนในปัจจุบัน จึงมีความหลากหลาย และสามารถถูกตีความใหม่ตามยุคสมัยที่แตกต่างกัน
ที่มา :
กราฟิกแสดงความนิยมของตระกูลภาพยนตร์ ตั้งแต่ ค.ศ. 1910-2021 โดย Bo McCready
https://public.tableau.com/app/profile/bo.mccready8742/viz/FilmGenrePopularity-1910-2021/GenreRelativePopularity
ข้อมูลของ Bo McCready
https://www.linkedin.com/in/bo-mccready-82ab4b11
https://twitter.com/boknowsdata
ภาพยนตร์ในฐานะต่างๆ – เอกสารประกอบการสอน นศ 351อโทรทัศน์และภาพยนตร์ [CA 351 Television and Film] (ปีการศึกษาที่ 2/2558) สาขาวิชานิเทศศาสตร์บูรณาการ คณะศิลปศาสตร์ มหาวิทยาลัยแม่โจ้ เรียบเรียงโดย อาจารย์ณัฏฐพงษ์ สายพิณ https://issuu.com/ca351mju2015/docs/ca351_week04_film_genre
ลักษณะทั่วไปของตระกูลภาพยนตร์ – จากหนังสือ Film/genre ของ Rick Altman 1999 ( ตีพิมพ์ครั้งล่าสุด 2019)
https://books.google.co.th/books?id=UAn8DwAAQBAJ&hl=th
