เมื่อฉันกำลังนั่งหยิบกินอาหารที่ประทังชีวิตยามวิกาลโดยเฉพาะช่วงโควิด-19 ที่ไม่สามารถออกไปร้านสะดวกซื้อหรือร้านขายของชำในยามค่ำคืนได้และฉันจึงเปิดตู้เย็นเจอ ‘สัปปะรดกระป๋องเปิดค้างไว้’ โดยที่ไม่รู้ว่ากระป๋องนั้นเปิดนานแค่ไหนแล้ว พอชิมรสชาติกลับไม่แย่อย่างที่คิด แต่ก็อดนึกถึงประโยคเด็ดว่า
‘ถ้าความทรงจำสามารถบรรจุใส่กระป๋อง พวกมันจะมีวันหมดอายุไหมนะ หากเป็นอย่างงั้น ผมหวังว่าจะมีอายุหลายร้อยปี’
พอประโยคกับเงื่อนไขชวนฉงนฉุกคิดในภาพยนตร์เรื่อง Chunking Express หรือ ผู้หญิงผมทอง ฟัดหัวใจให้โลกตะลึง ของหว่อง กา ไว ปราชญ์ผู้สรรค์สร้างบทปลายเปิดเจ้าเดิม ที่ฉันนั่งจ้องและนั่งหาคำตอบตลอดเวลาที่เหล่าตัวละครได้พึมพำและนั่งเหงากับห้วงเวลาของตัวเอง
นั่นแหละ สิ่งที่ประสบกับ ‘การกระทำหว่องๆ’ อย่างที่ใครๆ ก็พูดกัน
และนี่เองคงเป็นเหตุผลของการแจ้งเกิดการกระทำแบบหว่อง หรือ การสัมผัสระยะไอเหงาบนยุค 90s ที่วัยรุ่นยุคนั้นพบเจอก็ได้
ภาพยนตร์ว่าด้วยเนื้อเรื่องสองเส้นตัวละครใหญ่ๆ บนเมืองอันคับแคบระหว่างนายตำรวจ 223 และ 663 ที่มีวิถีการใช้ชีวิตที่แตกต่างกัน ไม่ว่าจะเป็น ทัศนคติ อาหารการกิน หรือวงสังคม สิ่งหนึ่งที่เหมือนกันก็คือการอกหักจากการผิดหวังจากความรัก แต่แตกต่างในเงื่อนไขระหว่าง ‘การเชื่อทุกอย่างย่อมมีอายุการใช้งานแม้กระทั่งความรัก’ กับ ‘ปล่อยให้ความรักมันผ่านพ้นไปแล้วเวลาจะช่วยทุกสิ่ง’ ผ่านมุมคับของเมืองแสงวุ่นวายแต่โครงความสัมพันธ์สุดยุ่งเหยิงของเมืองแห่งนี้
นายตำรวจ 223 เขาถูกแฟนสาวคนหนึ่งชื่ออาเมย์ บอกเลิกในวันที่ 1 เมษายน 1994 และสัปปะรดกระป๋องจะหมดอายุในอีก 1 เดือนข้างหน้า ระหว่างทางเขาก็ตั้งเงื่อนไขไว้ว่า ‘ถ้าหากอาเมย์ไม่กลับมาภายในระยะเวลาที่กำหนด เขาจะเลิกยุ่งกับคนที่ชื่อเมย์ไปตลอดชีวิต’ ระหว่างนั้นชีวิตประจำวันของเขาก็มีแต่ออกไปวิ่งให้น้ำเหงื่อมันไหลออกมาเพื่อไม่ให้ตัวเองต้องเสียน้ำตาในห้วงเวลาแบบนี้ และ ติดต่อไปหาอาเมย์เผื่อเขาจะตอบกลับมา หากเขาไม่กลับมาก็จบไป เขาจึงการซื้อสัปปะรดกระป๋องหมดอายุวันที่ 1 พฤษภาคม 1994 มาทานในที่สุด ระหว่างที่ทานสัปปะรดกระป๋องที่หมดอายุจึงทำให้เขาย้ายสังขารตัวเองไปจมกับผับแห่งหนึ่งที่ไปพบพานกับ’สาวผมทอง’ ที่ทำให้โลกเขาหยุดลงไปเพียงเสี้ยววินาทีก็ยังดี
ส่วนนายตำรวจ 663 ก็เลิกกับแฟนเก่าที่เคยเป็นแอร์โฮสเตส ผู้มีความฝันจะเดินทางไปที่ใหม่ๆ และออกจากเขตปลอดภัยของตนเองหรือ Comfort zone ตามประสาคนสมัยใหม่นิยมเรียกกัน แต่ชีวิตเขากลับไร้เงื่อนไขในการเปลี่ยนแปลงอะไร แม้กระทั่งสิ่งของที่ถูกจัดวางให้เป็นระเบียบแม้กระทั่งฝุ่นบนตุ๊กตาก็ยังเกาะแน่นบนนั้นและปล่อยให้เวลาเยียวยาทุกสิ่ง
ชีวิตประจำวันก็วนเวียนอยู่ซ้ำๆ อย่างการทานเมนูซ้ำๆ เข้าเวรเช้า กลับบ้านดึก และการวางของไว้ที่เดิม นี่คือการจากไปอย่างร่ำไห้ของความรักระหว่างเขาและคนรักเก่าแต่สิ่งหนึ่งที่ทำให้เขาอิสระจากเงื่อนไขของการใช้ชีวิตเดิมๆ นั่นก็คือ ‘ความรัก’ นั่นเอง
จุดผันเปลี่ยนหรือจุดหักเหของความสัมพันธ์มักเกิดจากจุดเล็กๆ ที่เราไม่ได้มองว่าเป็นปัญหาหรือมองว่าเป็นจุดที่เปลี่ยนแปลง อย่างความสัมพันธ์ระหว่างนายตำรวจ 663 ที่เจอความรักจากพนักงานขายแซนวิซแถวอย่าง ‘อาเฟย’ ที่ชอบเปลี่ยนแปลงและทำอะไรให้ดีขึ้น เริ่มจากการเปิดเพลงเสียงดังจนไม่ได้ยินเสียงลูกค้า หรือ การทำทุกอย่างให้ดีขึ้นในทุกๆ วัน ถึงขั้นแอบไปเปลี่ยนข้าวของในห้องหมายเลข 663 ที่ฟังแล้วดูแย่ แต่นั่นอาจทำให้ทุกอย่างสดใสขึ้นมา โดยที่การเปลี่ยนแปลงที่ละนิดทีละน้อยบนความทรงจำ
หากมองมุมตรงข้ามอย่างความสัมพันธ์ของนายตำรวจ 223 ที่พกเงื่อนไขไว้เต็มกระเป๋ากับสาวผมทองแว่นกันแดดเก๋ๆที่ ปล่อยให้ทุกอย่างผ่านไปในช่วงค่ำคืนและจากไปด้วยการถอดรองเท้าให้หล่อนเพราะมีความเชื่อว่าสิ่งที่สวยงามที่สุดคงไม่พ้น ‘รองเท้า’ ของหญิงสาวนั่นเอง
เมื่อมองในเรื่องของการกำกับมุมกล้องแล้วก็ถูกสรรสร้างอย่างปราณีตผ่านเทคนิค Step-Printing หรือเรียกอย่างง่ายว่าการลดเฟรมเรตภาพให้ต่ำลง และเพิ่มจำนวนเฟรมเรตภาพอีกชุดหนึ่งให้หนักขึ้นกว่าเท่าตัว และการถ่ายแบบ Focus Blur และ Point of View ในบางฉากที่ให้ความรู้สึกถึงบรรยากาศที่เงียบเหงาบนความวุ่นวายของเมืองฮ่องได้ดีเลยทีเดียวเมื่อเทียบกับระยะเวลาการออกกองเพียงแค่ 2 เดือนในสไตส์กองโจรของหว่อง กา ไว
ส่วนพล็อตเรื่องแบบสไตส์หว่อง กา ไว จะเป็นการเขียงเชิงกลอนและมีการอุปมาค่อนข้างสูง วิธีเล่าเรื่องปลายเปิดให้ผู้ชมตีความและเกิดคำตอบในใจที่เป็นปักเจกบุคคล และเรื่องราวที่ไม่ได้โลกสวยหวานแหววแบบหนังโรแมนติกทั่วไป ซึ่ง Chungking Express คือการดึงผู้ชมเข้าไปในโลกแห่งความฝันแต่ถูกกระชากด้วยความจริงที่เจ็บปวดของเรื่องราวบทสรุปที่เป็นสัจธรรมบนโลกใบนี้ที่ไม่มีความจีรังยั่งยืน หรือยืนยงด้วยความมั่นคง อารมณ์ของมนุษย์ที่เต็มไปด้วยตัณหาก็เช่นกัน จึงทำให้การพบพานที่ไม่ได้คาดคิด หรือการเจอเหตุการณ์ที่ไม่คาดฝันจนทำให้ผู้ชมคาดไม่ถึงบนเนื้อเรื่องเนิบๆ ของตัวภาพยนตร์เอง แม้บทจะตราตรึงใจผู้ชมแค่ไหนก็ไม่พ้นการเสพงานศิลปะชิ้นโบว์แดงได้ทั้งอ่าน ฟัง และ ดูไปพร้อมๆ กัน
ถึงแม้เวลาตอนนี้มันล่วงเลยไปนานแล้ว พอฉันเคี้ยวสัปปะรดกระป๋องหมดอายุพลางนึกถึง Chungking Express โดยไม่รู้ตัว จนกระทั่งตะวันลับขอบฟ้าและรอให้อิสรภาพคอยปลดแอกจากเงื่อนไขของความรัก หรือการกล้าแสดงออกของตัวเองโดยที่กัดกินไม่รู้
แต่ที่แน่ๆ มันคงจบลงกับการที่เราปิดจักรวาลหนังหว่อง กา ไว ในดวงใจของเราแต่เพียงเท่านี้ ถ้าหากมีประเด็นไหนน่าสนใจอีก ฉันคงบรรจุความทรงจำเหล่านี้ไว้ในสัปปะรดกระป๋องที่อยู่ในตู้เย็นไว้ไปอีกนานแสนนานเลยทีเดียว
ภาพประกอบ: https://screenmusings.org/movie/blu-ray/Chungking-Express/
