ปี 2023 เป็นปีที่หน้าสื่อออนไลน์ทั่วประเทศวนเวียนลงข่าวประเภทหนึ่งอยู่บ่อยครั้งที่สุด นั่นคือการประกาศชัยชนะให้แก่ ‘อาหารไทย’ ในฐานะที่ได้เข้าไปอยู่ในการจัดอันดับของ ‘Tasteatlas’ สารานุกรมอาหารดั้งเดิมของโลกหลายต่อหลายโพลล์ในรอบปี
ทั้งที่จริง ๆ แล้วเจ้า ‘Tasteatlas’ นี้ก็ดำเนินกิจการรวบรวมชุดความรู้และข้อมูลเกี่ยวกับเมนูพื้นถิ่นทั่วโลกมาหลายปีดีดัก แต่พวกเขาก็เพิ่งจะเริ่มต้นทำโพสต์จัดอันดับจริง ๆ ก็ช่วงเดือนมิถุนายน 2022 ก่อนจะให้ความสำคัญกับคอนเทนต์นี้ในหน้าเพจมากยิ่งขึ้นเรื่อย ๆ นับรวม ๆ ช่วงครึ่งปีหลังของปีที่แล้ว Tasteatlas จัดอันดับเมนูอาหารดั้งเดิมทั่วโลกไปกว่า 23 โพลล์ด้วยกัน โพลล์ตัวเด่น ๆ ของพวกเขาก็คือ ‘Best Dishes of the World in 2022’ หรือโพลล์ที่จัดอันดับ 100 เมนูท้องถิ่นดั้งเดิมสุดเด็ดแห่งปีนั่นเอง
ก่อนที่พวกเขาจะเริ่มทำคอนเทนต์แบบนี้มากขึ้นอย่างเห็นได้ชัดในช่วงปีนี้ และกลายเป็นที่จับตามองของคนทั่วทั้งโลก พวกเขาได้เลือกจัดอันดับเมนูที่ได้คะแนนโหวตในเว็บไซต์ www.tasteatlas.com ต่ำที่สุด 100 อันดับแรก เมื่อวันที่ 4 กุมภาพันธ์ ที่ผ่านมา ในโพลล์ที่ชื่อ ‘100 Worst Rated Dishes in the World’
และนั่นเองทำให้ประเทศไทยจับตามองพวกเขาทุกฝีก้าว จากการที่เมนู ‘แกงส้ม’ ถูกจัดอันดับให้เป็นเมนูยอดแย่อันดับที่ 12 จาก 100 อันดับทั่วโลก สื่อไทยประโคมข่าวเนืองแน่น คนไทยในสื่อออนไลน์ต่าง ๆ ก็เฮโลมาแสดงความคิดเห็นกันเต็มไปหมด แม้แต่กรมอนามัย กระทรวงสาธารณสุข ยังออกโรงมาปกป้องด้วยตัวเอง !
จะว่าไปนี่ก็ใกล้จะหมดปีกันอีกแล้ว The Modernist เลยอยากขอเริ่มต้น ‘2023 Year Recap’ แรกด้วยการทบทวนเมนูอาหารไทยที่ได้โลดแล่นในโพลล์ต่าง ๆ ของ ‘Tasteatlas’ ตั้งแต่ต้นปีถึงต้นเดือนนี้กัน
สถิติ ‘อาหารไทย’ น่าสนใจในโพลล์ระดับโลกของ ‘Tasteatlas’ ในรอบปี
เริ่มที่สถิติที่น่าสนใจที่ปรากฎบนเพจของ Tasteatlas ในปีนี้กันก่อน จากวันแรกของปีจนถึงวันที่ 5 ตุลาคม 2023 Tasteatlas ลงรูปโพลล์จัดอันดับไปทั้งสิ้น 70 โพลล์ด้วยกัน ซึ่งโพลล์ทั้งหมดที่อยู่ในเพจ Facebook ส่วนใหญ่จะเป็นโพลล์จัดอันดับในระดับโลก จะมีบ้างประปรายที่เป็นโพลล์ประเทศนั้น ๆ โดยเฉพาะ
ซึ่งจากจำนวนโพลล์ทั้งหมดนี้ มี 19 โพลล์ ที่ประเทศไทยเข้าไปมีส่วนร่วม แบ่งออกเป็นเมนูอาหารไทยที่ติดอันดับทั้งสิ้น 35 เมนู, ชื่อเมืองแห่งอาหารดั้งเดิมที่ควรลิ้มลอง 1 เมือง และชื่อร้านอาหารระดับตำนาน 1 ร้าน ไล่เรียงตามลำดับเวลาตั้งแต่ต้นปีจนถึงตอนนี้ได้ดังนี้
4 กุมภาพันธ์ – 100 อันดับเมนูที่ ‘แย่’ ที่สุดในโลก
อันดับที่ 12 ‘แกงส้ม’ (2.3 คะแนน)
17 กุมภาพันธ์ – 100 อันดับเมนู ‘อาหารริมทาง’ ที่ดีที่สุดในโลก
อันดับที่ 42 ‘ข้าวผัด’ (4.6 คะแนน)
อันดับที่ 45 ‘ปาท่องโก๋’ (4.5 คะแนน)
อันดับที่ 90 ‘เมี่ยงคำ’ (4.5 คะแนน)
อันดับที่ 94 ‘ผัดไทย’ (4.4 คะแนน)
22 กุมภาพันธ์ – 10 อันดับเมนู ‘เครื่องดื่มไร้แอลกอฮอล์’ ที่ดีที่สุดในโลก
อันดับที่ 7 ‘ชาไทย’ (4.4 คะแนน)
23 กุมภาพันธ์ – 100 อันดับเมนู ‘ขนมอบหรือทอด’ ที่ดีที่สุดในโลก
อันดับที่ 30 ‘ปาท่องโก๋’ (4.5 คะแนน)
14 มีนาคม – 100 อันดับเมนู ‘เกี๊ยว’ ที่ดีที่สุดในโลก
อันดับที่ 62 ‘ถุงทอง’ (4.2 คะแนน)
19 มีนาคม – 100 อันดับเมนู ‘เครื่องแกง’ ที่ดีที่สุดในโลก
อันดับที่ 1 ‘พะแนง’ (4.8 คะแนน)
อันดับที่ 8 ‘เขียวหวาน’ (4.6 คะแนน)
อันดับที่ 9 ‘มัสมั่น’ (4.6 คะแนน)
อันดับที่ 15 ‘เมนูแกงอื่น ๆ ที่มีจุดร่วมกันของไทย’ (4.5 คะแนน)
อันดับที่ 32 ‘แกงกะหรี่ไทย’ (4.4 คะแนน)
อันดับที่ 34 ‘แกงแดง’ (4.4 คะแนน)
14 เมษายน – 100 อันดับเมนู ‘ซุป’ ที่ดีที่สุดในโลก
อันดับที่ 8 ‘ต้มยำ’ (4.6 คะแนน)
19 เมษายน – 100 อันดับเมนู ‘สลัด’ ที่ดีที่สุดในโลก
อันดับที่ 6 ‘ส้มตำ’ (4.5 คะแนน)
อันดับที่ 8 ‘พล่ากุ้ง’ (4.5 คะแนน)
อันดับที่ 10 ‘ลาบ’ (4.4 คะแนน)
อันดับที่ 42 ‘ยำวุ้นเส้น’ (4.0 คะแนน)
อันดับที่ 51 ‘ส้มตำไข่เค็ม’ (4.0 คะแนน)
9 พฤษภาคม – 100 อันดับเมืองทั่วโลกที่ควรไปลองเมนูท้องถิ่นดั้งเดิม
อันดับที่ 33 ‘กรุงเทพฯ’ (4.47 คะแนน)
11 พฤษภาคม – 100 อันดับเมนู ‘หมู’ ที่ดีที่สุดในโลก
อันดับที่ 51 ‘ข้าวขาหมู’ (4.2 คะแนน)
12 มิถุนายน – 43 อันดับเมนู ‘เครื่องแกง’ ที่ดีที่สุดในโลก
อันดับที่ 1 ‘พะแนง’ (4.9 คะแนน)
อันดับที่ 2 ‘ข้าวซอย’ (4.8 คะแนน)
อันดับที่ 7 ‘เขียวหวาน’ (4.6 คะแนน)
อันดับที่ 8 ‘มัสมั่น’ (4.6 คะแนน)
อันดับที่ 10 ‘เมนูแกงอื่น ๆ ที่มีจุดร่วมกันของไทย’ (4.5 คะแนน)
อันดับที่ 11 ‘แกงแดง’ (4.5 คะแนน)
อันดับที่ 18 ‘แกงกะหรี่ไทย’ (4.4 คะแนน)
อันดับที่ 27 ‘คั่วกลิ้ง’ (4.2 คะแนน)
อันดับที่ 28 ‘ขนมจีนน้ำยา’ (4.1 คะแนน)
อันดับที่ 36 ‘แกงป่า’ (3.8 คะแนน)
24 มิถุนายน – 100 อันดับเมนู ‘ไก่’ ที่ดีที่สุดในโลก
อันดับที่ 38 ‘ข้าวหมกไก่’ (4.3 คะแนน)
อันดับที่ 46 ‘ไก่ย่าง’ (4.2 คะแนน)
24 มิถุนายน – 150 ร้านอาหารระดับตำนานทั่วโลก
อันดับที่ 109 ‘ประจักษ์เป็ดย่าง’ (เปิดตั้งแต่ปี 2452) เมนูแนะนำ ‘ข้าวหน้าเป็ด’
11 กรกฎาคม – 100 อันดับเมืองทั่วโลกที่ควรไปลองเมนูท้องถิ่น
อันดับที่ 33 ‘กรุงเทพฯ’ (4.47 คะแนน)
14 กรกฎาคม – 50 อันดับเมนู ‘ของหวานริมทาง’ ที่ดีที่สุดในโลก
อันดับที่ 5 ‘ปาท่องโก๋’ (4.6 คะแนน)
อันดับที่ 11 ‘ข้าวเหนียวมะม่วง’ (4.4 คะแนน)
อันดับที่ 45 ‘กล้วยทอด’ (3.8 คะแนน)
อันดับที่ 48 ‘ข้าวหลาม’ (3.7 คะแนน)
5 กันยายน – 10 อันดับเมนู ‘ซุปไก่’ ที่ดีที่สุดในโลก
อันดับที่ 1 ‘ต้มข่าไก่’ (4.7 คะแนน)
15 กันยายน – 50 อันดับเมนู ‘จานผัด’ ที่ดีที่สุดในโลก
อันดับที่ 1 ‘ผัดกะเพรา’ (4.8 คะแนน)
อันดับที่ 8 ‘ผัดไทย’ (4.4 คะแนน)
อันดับที่ 19 ‘ผัดซีอิ๊ว’ (4.3 คะแนน)
อันดับที่ 20 ‘ผัดขี้เมา’ (4.2 คะแนน)
อันดับที่ 23 ‘คั่วกลิ้ง’ (4.2 คะแนน)
อันดับที่ 44 ‘ไก่ผัดเม็ดมะม่วง’ (3.7 คะแนน)
26 กันยายน – 50 อันดับเมนู ‘ลูกชิ้น’ ที่ดีที่สุดในโลก
อันดับที่ 42 ‘ลูกชิ้นปิ้ง’ (3.6 คะแนน)
2 ตุลาคม – 10 เมนู ‘ปู’ ที่ดีที่สุดในโลก
อันดับที่ 9 ‘ปูจ๋า’ (4.1 คะแนน)
สถิติ ‘อาหารไทย’ ใน ‘Tasteatlas’ เหล่านี้บอกอะไรกับเราได้บ้าง
อย่างแรกเลยคือเราเชื่อว่าผู้คนต่างชาติบนโลกไม่ได้รู้จักเพียงเมนูอย่าง ‘ส้มตำ’, ‘ต้มยำกุ้ง’ หรือ ‘ผัดไทย’ กันอีกต่อไปแล้ว เพราะเมนูในชีวิตประจำวันทั่วไปของเรามีมากกว่านั้น ซึ่งมันเต็มไปด้วยเมนูที่มีรสชาติหลากหลาย แต่ล้วนกลมกล่อมด้วยตัวมันเอง กินแล้วไม่ต้องทำความเข้าใจมาก ถือเป็นรสชาติที่น่าจะ ‘อร่อย’ อย่างเป็นสากลจริง ๆ
อีกเรื่องถัดมาเห็นจะเป็นคะแนนของฝั่งเมนูที่ใช้ ‘เครื่องแกง’ เป็นตัวชูโรง เมนูเหล่านี้ล้วนถูกให้คะแนนอย่างล้นหลามไปในทิศทางที่ดีกันเสียเป็นส่วนใหญ่ ดังที่เห็นได้จากโพลล์ ‘100 อันดับเมนู ‘เครื่องแกง’ ที่ดีที่สุดในโลก’ และ ‘43 อันดับเมนู ‘เครื่องแกง’ ที่ดีที่สุดในโลก’ ที่เต็มไปด้วยหลากหลายเมนูแกงในแบบไทย ๆ ที่ประกอบไปด้วยวัตถุดิบสารพัดในเครื่องแกงที่โขลกรวมกัน เหมือนสมการทางคณิตศาสตร์ ดึงสมุนไพรนั้นออก เติมสมุนไพรนั้นใส่ ก็กลายเป็นอีกเครื่องแกงได้อย่างน่ามหัศจรรย์
จะมีก็เพียงแต่ ‘แกงส้ม’ ที่เคยติดอันดับเมนูดั้งเดิมยอดแย่ไปเมื่อช่วงต้นปี ที่เชฟชุมพล แจ้งไพร ผู้คร่ำหวอดในวงการอาหารไทย ได้วิเคราะห์โดยคร่าวผ่านทาง Ch7HD ว่าเหตุผลที่แกงส้มถูกจัดให้ไม่อร่อยน่าจะเป็นเพราะชาวต่างชาติอาจจะติดรสชาติแกงในรูปแบบครีม ๆ เสียมากกว่า
“สมัยเชฟทำครัวไทยสู่ครัวโลกเมื่อ 20 ปีที่แล้ว รู้มั้ยว่าที่เราไปสำรวจมาทุก ๆ ทวีปเนี่ย เบอร์หนึ่ง ไม่ใช่ต้มยำกุ้งนะ ต้มข่าเบอร์หนึ่งครับ ต้มข่าเป็นสิ่งที่คนต่างชาติชอบมากที่สุด และถ้าเลือกต้มยำกุ้งเขาจะไม่เลือกต้มยำกุ้งน้ำใส ต้องเป็นน้ำข้น” เชฟชุมพลกล่าว แต่เขาก็ยังเคลือบแคลงใจเล็กน้อยว่าผู้ชิมที่มาลงคะแนนอาจจะไปกินแกงส้มที่ยังอาจจะรสชาติไม่ถึง หรือไม่ถูกต้องในแง่ประสบการณ์ทางรสชาติที่ควรจะได้รับ เพียงรสชาติเพี้ยนนิดเดียวก็หมายถึงความไม่กลมกล่อมของแกงส้มถ้วยนั้นได้เลย
อีกเรื่องก็คือเมนูอาหารหวานของไทยส่วนมากไม่ค่อยได้รับความนิยมในโพลล์ เมนูที่ดูเข้าข่ายจะ แมสจากโพลล์เลยคือ ‘ปาท่องโก๋’ และ ‘ข้าวเหนียวมะม่วง’ เท่านั้น ซึ่งหากเราดูจริง ๆ แล้วอาหารไทยที่ชูโรงก็จะเป็นอาหารคาวมากกว่า
สาเหตุที่เมนูอาหารหวานไม่ค่อยได้รับความนิยมทั่วโลกมากเท่าอาหารคาวนั้นมีหลายประการ ทั้งการที่ส่วนผสมหรือกระบวนการทำบางอย่างมีเอกลักษณ์ที่ลอกเลียนแบบได้ยาก หรือรสชาติของขนมที่ไม่คุ้นเคยจากส่วนผสมที่ไม่คุ้นชิน และอาจรวมถึงความแตกต่างทางวัฒนธรรมที่ทำให้ขนมของชาวตะวันออกเผยแพร่ไปทางตะวันตกได้ยากกว่านั่นเอง
อย่างไรก็ตามเราก็ยังมองว่าจุดที่ดีที่สุดของอาหารไทยนั่นคือ ‘รสชาติแห่งความเป็นสากล’ ที่ผู้คนทั่วโลกพร้อมเปิดใจรับ จากประวัติศาสตร์ที่ผนวกเข้ากับวัฒนธรรมดั้งเดิมและวัฒนธรรมข้างเคียงที่นำมาปรับใช้จนกลายเป็น ‘สูตร’ หรือสมการสร้างรสชาติแสนคุ้นลิ้น และสร้างความคุ้นเคยของประเทศไทยสู่ชาวโลกได้พร้อม ๆ กัน
ซึ่งนี่แหละจะช่วยทำให้ผู้คนเปิดใจให้ทั้ง ‘แกงส้ม’ หรือเมนูอื่น ๆ ที่ยังไม่แพร่หลายให้กลายเป็นที่รู้จักได้แน่นอนในอีกไม่ช้า
ขอบคุณข้อมูลจาก : Ch7HD / tasteatlas / TasteAtlas
